Zespół Szkół w Czaplinku

Historia Zasadniczej Szkoły Zawodowej oraz szkoły Branżowej im. Stefana Czarnieckiego

Kronika wydarzeń szkolnych 1949 – 2009

Pionierskie lata

Najważniejszą datą w historii szkoły jest 10 września 1949 roku – to wtedy na mocy dekretu Dyrekcji Okręgowej Szkolenia Zawodowego w Szczecinie została powołana Publiczna Średnia Szkoła Zawodowa w Czaplinku. Misję zorganizowania nowej szkoły powierzono Wacławowi Mirowiczowi. Sprawował on później, bo do roku 1972, funkcję dyrektora. W pierwszym roku szkolnym 1949/1950 33 elektryków i 21 krawcowych uczyli następujący nauczyciele: Helena i Józef Daniukowie, Stanisław Czajka, Feliks Łazica i Halina Szymańska. 

Z braku typowego obiektu szkolnego adaptowano przedwojenny dom starców przy ul. Grunwaldzkiej; tu odbyła się pierwsza inauguracja roku szkolnego, tu do dziś mieści się główna siedziba szkoły. W kolejnych latach szkoła wzbogaca swój stan posiadania. Z budynku łaźni miejskiej powstały warsztaty szkolne, a w roku szkolnym 1950/51 Miejska Rada Narodowa przekazała szkole trzy budynki przy ul. Pławieńskiej z przeznaczeniem na internat. W ten sposób na długie lata ustalono stan majątkowy szkoły.

Interesująca jest też historia zmian struktury organizacyjnej szkoły i zmieniającej się oferty kształcenia (niezmiennie bogatej) w różnych zawodach. W szkole noszącej kolejno nazwy: Zasadniczej Szkoły Elektrycznej, Zasadniczej Szkoły Mechanizacji Rolnictwa, Zasadniczej Szkoły Mechanicznej uczyli się elektrycy, ślusarze, traktorzyści, mechanicy maszyn rolniczych, kowale, stolarze, kołodzieje, rolnicy - ogrodnicy, krawcy. Rok szkolny 1958/59 zamyka proces reorganizacji. Definitywnie zostaje wówczas ustalona nazwa Zasadnicza Szkoła Zawodowa.

Należy w tym miejscu poświęcić kilka słów Szkole Przysposobienia Rolniczego. Była ona przez 19 lat nierozerwalnie powiązana z "jubilatką". O tak trwałej fuzji decydowało nie tylko to, że obie szkoły były połączone wspólną dyrekcją (najpierw Wacław Mirowicz, później Tadeusz Świergosz), że pracowali w nich ci sami nauczyciele (Helena Daniuk, Zdzisław Ślusarczyk, Krystyna Wójtowicz), ale również to, że zgodnie tworzyły dobre tradycje szkolnictwa zawodowego w Czaplinku, a dla stosunkowo nielicznej społeczności lokalnej budowały zróżnicowaną, atrakcyjną i wielostronną propozycję edukacyjną. SPR nie posiadała własnej bazy kształcenia praktycznego. Problem ten rozwiązano z ogromną inwencją. Tereny położone przy szkole (od strony ul. Wałeckiej) i przy internacie zamieniono na poletka doświadczalne, pieczołowicie uprawiane przez uczniów pod troskliwym okiem Zdzisława Ślusarczyka. Zebrane plony wzbogacały jadłospis w internacie, a szpalery starannie utrzymanych drzew owocowych i pyszniące się barwami klomby kwiatów przy ul. Wałeckiej do dziś wspominane są przez starszych mieszkańców Czaplinka. Wtedy też nawiązano współpracę z PGR. Odtąd uczniowie mogli odbywać praktyki zawodowe w zakładach rolnych. 1 września 1966 roku na podbudowie SPR (przemienionej na Zasadniczą Szkołę Rolniczą) powstało Technikum Mechaniczne. Istniało ono do 1970 roku i wykształciło 53 absolwentów w zawodzie technik maszyn rolniczych. Warto ten fakt zaakcentować. Technikum było pierwszą w Czaplinku szkołą średnią kończąca się maturą (LO powstało rok później w 1967). To była swoista nobilitacja miesta. Czaplinek coraz więcej znaczył na mapie edukacyjnej regionu.

Wielkie budowanie

W roku 1972 Wacław Mirowicz po 42 latach pracy pedagogicznej odszedł na emeryturę, jego następcą został Tadeusz Świergosz. Z inicjatywy nowego dyrektora 13 stycznia 1973 roku zawiązano społeczny Komitet Budowy Sali Gimnastycznej. Na jubileusz 25 lecia szkoły w 1974 roku sala była już gotowa. Duże zasługi w jej wyposażeniu, a później w modernizacji boisk przyszkolnych, miał Waldemar Janusz – nauczyciel wychowania fizycznego i zarazem dynamiczny animator szkolnego ruchu turystyczno - krajoznawczego. Pozytywne zmiany nastąpiły w internacie. Prowadzone przez kilka lat prace remontowo – inwestycyjne przyniosły efekty w postaci wyraźnej poprawy standardów bytowych. W pokojach zdemontowano piece kaflowe, w całym obiekcie zainstalowano instalację centralnego ogrzewania, toalety, umywalnie. Łaźnie zyskały "cywilizowany" wygląd, dwa budynki mieszkalne zostały połączone łącznikiem, a do nich dobudowano stołówkę z pełnym zapleczem kuchennym. Uporządkowano i ogrodzono cały teren. Równolegle prowadzono prace budowlane, mające na celu połączenie nowej sali gimnastycznej z budynkiem głównym szkoły. Rezultatem tych prac był tzw. łącznik, w którym na piętrze znajdowały się trzy izby lekcyjne, a na parterze pomieszczenia biblioteczne i administracyjne. Remont nie ominął także warsztatów szkolnych. Ich historia jest bardzo dramatyczna. Uległy one zniszczeniu podczas pożaru w 1963 roku. Odbudowane kilka lat później, zostały przejęte przez rozpoczynający swą działalność na terenie Czaplinka zakład Telcza i po kolejnych latach powtórnie zasiedlone przez szkołę. W latach siedemdziesiątych wymagały modernizacji i przystosowania do nowych potrzeb (stalarz, ślusarz, kowal, monter podzespołów elektronicznych). Rok 1976 to czas kolejnych zmian organizacyjnych. W miejsce zlikwidowanej ZSR powstała szkoła przysposabiająca do zawodu (pierwsza tego typu placówka w województwie koszalińskim). Ponadto ZSZ przyporządkowany zostaje Międzyszkolny Ośrodek Sportów Wodnych. W wyniku współpracy z Telkom – Telcza rozpoczęto kształcenie w zawodzie monter podzespołów elektronicznych (w drugiej połowie lat osiemdziesiątych także na poziomie Liceum Zawodowego), a w roku szkolnym 1978/1979 przyjęto pierwszych uczniów do Zasadniczej Szkoły Zawodowej Specjalnej (w zawodzie stolarz).

4 września 1979 roku był dniem szczególnym, w dotychczasowej historii szkoły. Z okazji jubileuszu 30 - lecia ZSZ w Czaplinku otrzymała imię Stefana Czarnieckiego oraz sztandar. Dodatkowo z okazji jubileuszu i w uznaniu szczególnych zasług dla rozwoju oświaty i wychowania została uhonorowana Medalem Komisji Edukacji Narodowej.

W Zespole

W 1982 roku nastąpiły kolejne zmiany kadrowe. Stanowisko dyrektora szkoły objęła Krystyna Wójtowicz, jej zastępcą został Zbigniew Mroczek. Dotychczasowy kierownik warsztatów Józef Czyż zmarł nagle w czasie pełnienia obowiązków służbowych. Jego następcą był Edward Pierwieniecki, zastąpiony później przez Wiktora Wosia. Był to czas bardzo trudny. Głęboki kryzys polityczny i ekonomiczny, w jakim znalazł się kraj, ograniczył możliwości rozwojowe szkoły. Zasługą nowej dyrekcji było to, że potrafiła utrzymać pracę dydaktyczną i wychowawczą na wciąż wysokim poziomie.

Bardzo ważną cezurę w historii szkoły stanowi rok 1986. Wtedy bowiem Zasadnicza Szkoła Zawodowa (i podporządkowane jej Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna i Szkoła Przysposabiająca do Pracy) połączona została z miejscowym Liceum Ogólnokształcącym. Nowa jednostka organizacyjna otrzymała nazwę Zespół Szkół. Pierwszym dyrektorem zespołu był Andrzej Rogowski. Jego zasługą było utworzenie przy ZSZ Technikum Drzewnego w 1993 roku.

I tak oto po 23 latach przerwy powróciło do Czaplinka szkolnictwo techniczne na poziomie średnim. W tymże roku nastąpiła zmiana w kierownictwie szkoły. Nowym dyrektorem szkoły została Teresa Rokita. Nastał czas zmian. Rozpoczęta po 1989 roku transformacja ustrojowa tworzyła kontekst polityczny, społeczny, gospodarczy i kulturowy, redefiniowała rzeczywistość, a rynek pracy ustawił się wobec szkolnictwa zawodowego w pozycji nadrzędnej. Sprostanie nowym wyzwaniom postawiło wszystkich nauczycieli przed koniecznością przeformułowania celów pracy i przeorientowania postaw pedagogicznych, a szkołę przed koniecznością modernizowania bazy dydaktycznej i dostosowania oferty edukacyjnej do potrzeb nieustannie zmieniającego się rynku pracy. Nauczyciele więc podejmowali różne formy doskonalenia i dokształcania (szczególną aktywnością wykazali sie Elżbieta Chomicz, Ewa Jancz, Iwona Kucharska, Jerzy Kuc, Jolanta Laaser, Zbigniew Mroczek, Edyta Tylman - Konopka). Wiodące dotąd kierunki kształcenia - monter elektronik (na poziomie LZ) i monter podzespołów elektronicznych (na poziomie LZ) – zostały wygaszone, a w ich miejsce pojawiły się nowe propozycje:

• kształcenie w systemie klas wielozawodowych w porozumieniu z pracodawcami (młodzież mogła uczyć się w zawodach takich jak: ciastkarz, fryzjer, mechanik pojazdów samochodowych, piekarz, rzeźnik wędliniarz, sprzedawca);
• kształcenie w zawodzie kucharz (początkowo tylko w klasach specjalnych);
• kształcenie w Liceum Technicznym (szkoła nowego typu o charakterze hybrydycznym, łączące cechy szkoły ogólnokształcącej i szkoły zawodowej).

Były one interesującą alternatywą dla anachronicznej i wąskoprofilowej edukacji zawodowej. Pojawiła sie baza dydaktyczna (nowe pracownie: komputerowa i technologii gastronomicznej; nowe maszyny w warsztatach szkolnych) oraz warunki sanitarne w internacie (pomoc finansowa udzielona przez partnerskie miasto Bad Schwartau pozwoliła na przeprowadzenie kapitalnego remontu umywalni, łaźni i ubikacji). Dekada lat 90 - tych zasługuje na uwagę ze względu na wybitne sukcesy sportowe odnoszone przez uczniów w dyscyplinach lekkoatletycznych (przede wszystkim biegi) oraz w grach zespołowych (siatkówka chłopców oraz koszykówka dziewcząt). Były to sukcesy nie tylko na szczeblu wojewódzkim czy ogólnopolskim (mistrzostwo Polski w biegach przełajowych i w koszykówce dziewcząt), ale nawet europejskim (w ramach zawodów "Sprawni razem" Michał Waleński został mistrzem Europy w biegach przełajowych, a koszykarki z mistrzowskiej drużyny – Elżbieta Chmielewska, Justyna Chwiałkiewicz i Ewa Lica – reprezentowały Polskę na mistrzostwach świata w Portugalii i Brazylii). Owe sukcesy to efekt znakomitej pracy trenerskiej i wychowawczej Mirosławy Koremby i Jana Rulewicza.

Szkoła XXI wieku

Najważniejsza data ostatniej dekady jest 1 maja 2004 roku, kiedy nasz kraj stał się częścią Unii Europejskiej. W historii szkoły wydarzenie to ma również doniosłe znaczenie. Oznacza bowiem otwarcie się na świat, recepcję nowych ideologii pedagogicznych, możliwość pozyskania środków unijnych na rozwój, doskonalenie szkolnego systemu kształcenia zawodowego we współpracy z zaprzyjaźnionymi szkołami z innych krajów członkowskich UE. Jest SZANSA. Rzeczą karygodną byłoby nie wykorzytać tej szansy. W związku z tym nowa dyrekcja (w 2003 roku nastąpiła zmiana na stanowiskach kierowniczych – dyrektorem Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych został Andrzej Połoński, a wicedyrektorem do spraw kształcenia zawodowego Elżbieta Chomicz) uznała współpracę międzynarodową oraz edukację europejską za priorytetowe i kluczowe dla przyszłości szkoły. Znakiem firmowym stał się udział w programie Leonardo da Vinci. W ramach tego programu uczniowie od kilku lat wyjeżdżają do Niemiec na miesięczne praktyki zawodowe. Zdobywają w ten sposób nowe umiejętności w zakresie ciesielstwa oraz intarsji i doskonalą znajomość języka niemieckiego. Nabyte kwalifikacje są potwierdzone certyfikatem Europass, który jest uznawany i ceniony przez pracodawców w Europie. Wysoką jakośc praktyk gwarantuje niemiecki partner - Centrum Kompetencji z Wriezen. Kolejnym partnerem i to bardzo wymagającym jest SOS Kinderdorf z Grimmen. W ciągu kilkuletniej współpracy zrealizowano wiele oryginalnych projektów edukacyjnych (na przykład podczas ostatniego pobytu w Grimmen w 2008 roku uczniowie mieli zajęcia z lutnikiem i uczyli się wykonywać instrumenty muzyczne). Sukcesy we współpracy międzynarodowej są możliwe dzięki zaangażowaniu nauczycielek języka niemieckiego: Jolanty Gawlik, Małgorzaty Hałuszczyk i Małgorzaty Płochockiej.

Znacząco zmieniła się infrastruktura dydaktyczna. Skuteczna absorpcja środków unijnych i krajowych przynosi efekty w postaci trzech nowych pracowni komputerowych, dwóch multimedialnych centrów informacji, centrum informacji bibliotecznej, nowych maszyn ślusarskich i stolarskich, nowoczesnej pracowni spawalniczej, nowej pracowni technologii gastronomicznej oraz pracowni obsługi konsumenta. Nowa baza ma wpływ na atrakcyjność i rozszerzenie oferty edukacyjnej: prowadzone są kursy spawalnicze, ciesielskie, barmańskie, kelnerskie. Adresatami tej usługi są uczniowe zainteresowani zdobyciem nowych kwalifikacji oraz dorośli (bezrobotni, jak i kierowani przez pracodawców). Nowa baza była głównym argumentem, jakiego użyła dyrekcja w negocjacjach z Okręgową Komisją Egzaminacyjną w Poznaniu, starając się o uzyskanie certyfikatu do prowadzenia egzaminów zewnętrznych potwierdzających kwalifikacje zawodowe. Dziś Centrum Kształcenia Praktycznego (utworzone w rezultacie przekształceń dawnych warsztatów szkolnych) posiada, jako jedno z nielicznych na terenie działania OKE w Poznaniu, upoważnienie do przeprowadzania egzaminów w trzech zawodach robotniczych: kucharz małej gastronomii, stolarz i ślusarz. Koniecznie trzeba tutaj podkreślić, że wyniki uzyskiwane w tychże egzaminach przez uczniów Technikum (w zawodach: technik organizacji usług gastronomicznych i technik technologii drewna) oraz ZSZ (w zawodach: kucharz małej gastronomii, stolarz i ślusarz) lokują szkołę w czołówce już nie tylko województwa, ale nawet w okręgu (obejmuje województwa lubuskie, wielkopolskie i zachodniopomorskie). Te znakomite wyniki należy zawdzięczać pracy takich nauczycieli jak: Anna Chylińska – Jakubowicz, Barbara Radziszewska, Zbigniew Mroczek, Grzegorz Gierszewski, Andrzej Sapiński.

Uroczystości jubileuszowe zaplanowane są na 9 października 2009 roku. Nastąpi wówczas symboliczne zamknięcie klamra czasu solidnie przepracowanych 60 lat i dokonanie otwarcia nowej dekady, która przyniesie kolejne wyzwania. I chociaż o większości z nich dziś jeszcze niczego nie można powiedzieć (przyszłość jest bowiem nieprzejrzysta i coraz bardziej przygodna), to już teraz za priorytetowe należy uznać: przeprowadzenie termomodernizacji wszystkich obiektów wchodzących w skład Zespołu, zakończenie inwestycji boisk przyszkolnych w taki sposób, żeby powstał nowoczesny i wielofunkcyjny kompleks sportowy, zakup do CKP maszyn sterowanych numerycznie i utworzenie w internacie bazy noclegowej, odpowiadającej standardom europejskich schronisk młodzieżowych. W sprawach organizacyjnych z kolei będzie to minimalizowanie negatywnych skutków pogłębiającego się niżu demograficznego. W dziedzinie edukacji natomiast najważniejsze będzie wychowanie do życie w społeczeństwie wielokulturowym oraz kształcenie młodzieży w duchu potrójnego obywatelstwa – Ja w mojej "małej ojczyźnie", Ja obywatel państwa polskiego, Ja Europejczyk.

Autor: Andrzej Połoński
Dyrektor
Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Czaplinku
w latach 2003 – 2013.